Gıda alerji belirtilerinin evlatların yaşlarına bakılırsa değişik emarelerle seyrettiğini söyleyen Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, bu belirtilerin değişik hastalıklarla da benzerlik taşımış olduğu için aileleri dikkatli olmaları mevzusunda uyardı. Bebeklik çağından itibaren süregelen gıda alerjilerinde genetik etkenlerden çevresel faktörlere, annenin gebelikte beslenmesinden evlatların her geçen gün daha fazlaca tükettikleri paketli gıdalara kadar birçok etkenin rol oynadığını söyleyen Prof. Dr. Sarıçoban, mevzuya ilişkin açıklamalarda bulunmuş oldu.
DOĞADAKİ TÜM BESİNLER ALERJİ YAPABİLİR
Doğadaki tüm besinlerin gıda alerjisi yapabileceğini hatırlatan Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, alerji yapabilen öteki besinlerle ilgili şu detayları verdi: “Yumurta ve süt ufak çocuklarda en sık karşılaştığımız alerjik besinlerdir. Çocuklar büyümeye başladıkça buğday, soya ve kabuklu yemişler ve yaş arttıkça da kabuklu deniz ürünleri ve balık alerjisi daha sık karşılaşılıyor.” Alerjik reaksiyonda çoğu zaman bir alerjik tetikleyicinin bulunduğunu bu yüzden değişik sorunlardan ayırt etmenin mümkün bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Ercan, “Mesela yumurtaya alerjisi olan bir çocukta emareler yumurta yedikten sonrasında ortaya çıkar. Ek olarak, atopik dermatit, eklem bölgeleri, boyun ense benzer biçimde vücudun belli yerlerini meblağ. Döküntünün şekli ve yeri itibariyle hekimler tarafınca kolaylıkla ayırt edilebilir” diye konuştu.
ŞİKAYETLER ÇOCUĞUN YAŞINA GÖRE DEĞİŞİYOR
Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, alerjik reaksiyonların çocuklarda yaş gruplarına bakılırsa değişik semptomlar gösterdiğini belirterek şu detayları verdi: “Bebekliğin ilk dönemlerinde, mukuslu yada kanlı-mukuslu dışkılama, kusma, hazımsızlık ile giden bağırsak şikayetleri; ciltte kuruluk-kaşıntı-döküntü ile seyreden egzama, ciltten kabarık-kaşıntılı kırmızı ürtiker(kurdeşen) ile giden deri bulguları görülür. Daha büyük bebeklerle ve erken çocukluk döneminde ise ek olarak yine eden sık hastalanmalar, sık bronşit ve bronşiyolit geçirme, öksürük, hırıltılı solurum, yine eden kulak iltihapları, burun tıkanıklığı benzer biçimde solunum yolu şikayetleri hastaneye başvurulara niçin olur. Daha büyük çocuklarda ise gözlerde kaşıntı, bulanıklık, yaşarma benzer biçimde alerjik göz nezlesi ve sık hapşırma, burun kaşıntısı, burun akıntısı benzer biçimde alerjik nezle emareleri gözlenir.” Bilhassa belli şikayetler yine etmeye başladıysa ve bu tarz şeyleri açıklayacak başka bir sebep yoksa hekime başvurulması icap ettiğini söyleyen Prof. Dr. Sarıçoban, “Sadece şikayetler fazlaca yoğunsa, nefes darlıkları, bayılma, vücutta şişme, anaflaksi geçirme, çocuklarda aşırı huzursuzluk, yoğun kusma, kilo alamama benzer biçimde durumlar var ise mümkün olduğunca erken hekime başvurulmalıdır” diye konuştu.
ÇOCUĞUN ÇEVRESİNDEKİLER MUTLAKA BİLGİLENDİRİLMELİ
Gıda alerjilerinde ani gelişen, şiddetli ve tüm vücudun aynı anda tepki vermesine yol açan ve neticeleri yaşamsal risk taşıyan anaflaksiyi önlemek için fazlaca dikkatli olmak icap ettiğinin altını çizen Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban mevzuyla ilgili şu detayları verdi: “Asla istemediğimiz bu tablonun oluşmasını önlemek için ilk olarak alerjiye niçin olacak besinlerin kesinlikte tüketilmemesi gerekiyor. Bunun için de tüketilen tüm ürünlerin içerikleri ne olursa olsun okunmalı, dışarıda yiyecek yenecekse içinde neler olduğu sorgulanmalı. Bu mevzuda yalnız ebevynlerin değil çocukla ilgilenen, bakıcı, anneanne, dede benzer biçimde yakınlar, öğretmenlerinin de uyanık olması mühim. Çocuğun çevresindeki hepimiz mevzuyla ilgili bilgilendirilmeli.”
YÜKLEME TESTLERİ HALA ALTIN STANDART!
Meydana getirilen alerji testlerinde çocuklarda pozitif netice çıkmamasının ailelerin kafasını karıştırabileceğini söyleyen Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, yükleme testlerinin tüm gıda alerjilerini ortaya çıkarabilen altın standart olarak kullanıldığını söylemiş oldu. Alerjik hastalıkların ortaya çıkmasında iki değişik mekanizma bulunduğunu ve bunun da kontrol neticelerini etkilediğini hatırlatan Prof. Dr. Sarıçaban mevzuyla ilgili şu detayları verdi: “Bunlardan ilki İmmunglobulin E aracılıklı alerjik hastalıklar ki bunlar testlerde ortaya çıkabiliyor. Deri ya da kan testleriyle bu grup tespit edilebiliyor. Testler için bir yaş sınırlamamız yok. Normal olarak yüzde 100 doğruluk diye bir şey söylemek mümkün değil. Eğer hastalık var ise netice çıkacaktır. Alerjik hastalıkların ortaya çıkarılmasında ikinci mekanizma ise non immunglobilin E aracılıklı dediğimiz mekanizma. Bu kan ve deri testlerinde çıkmıyor. Bu sebeple biz testlerde immunglobilin E miktarını ölçüyoruz. Bunlar Ig E aracılıklı olmadığı için testlerde de tespit edemiyoruz. Gıda alerjilerinin bir kısmı da bu grupta olduğundan kontrol yapıldığı süre alerjisi yokmuş benzer biçimde çıkabilir. Sadece çocuk bir besine hep aynı reaksiyonu veriyorsa alerji var anlama gelir. Bu yüzden tanıyı klasik deride ve kanda baktığımız alerji testleriyle tespit edemiyorsak bir süre besini elimine ettikten sonrasında yaptığımız yükleme testleriyle koyabiliyoruz. Bu testler yüzde 100’e yakın güvenilir sonuçlar veren altın standart testlerdir ve hiçbir kontrol yükleme testinin önüne geçmez.”
